Εισηγητές:
Νηματούδης Ι., Καπρίνης Γ., Κανδύλης Δ., Μπάλλας Κ.

Ανακοίνωση:
2o Συνέδριο Προληπτικής Ψυχιατρικής, Αθήνα, 9 - 12 Απριλίου, 1992 Δημοσίευση: Πρακτικά του συνεδρίου, σελ. 597 - 602, Αθήνα, 1992

Περίληψη:
Η λειτουργία των δώδεκα ξενώνων, στα πλαίσια του "Προγράμματος Λέρος", με την έξοδο ασθενών από το Κρατικό Θεραπευτήριο Λέρου και την εγκατάστασή τους κοντά στον τόπο καταγωγής τους, σηματοδοτεί μια νέα για την Ελλάδα, θεραπευτική αντιμετώπιση των χρόνιων ιδρυματοποιημένων ψυχωτικών ασθενών. Η μέχρι σήμερα επικρατούσα συνεχής ασυλική νοσηλεία παραχωρεί τη θέση της σε περίθαλψη σε εξωνοσοκομειακές δομές με στόχο την κοινωνική αποκατάσταση και επανένταξη των ασθενών. Περιγράφονται οι δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίστηκαν κατά την έναρξη και την εν συνεχεία λειτουργία τεσσάρων ξενώνων (τρεις στη Θεσ/νίκη και ένας στη Λάρισα). Τα προβλήματα αυτά σχετίζονται με τα χαρακτηριστικά των συγκεκριμένων ατόμων που φιλοξενούνται, δηλαδή την κλινική τους κατάσταση, την έλλειψη ατομικών και κοινωνικών δεξιοτήτων, και γενικά το μεγάλο βαθμό ιδρυματισμού που παρουσιάζουν, αλλά και με την απειρία του προσωπικού και τις δυσκολίες για την συγκρότηση της θεραπευτικής ομάδας και τη λειτουργία της στα πλαίσια του Ξενώνα. Συζητούνται τέλος οι προοπτικές για τη μελλοντική εξέλιξη των Ξενώνων και γίνονται προτάσεις για την ένταξή τους σε δίκτυο εξωνοσοκομειακών δομών μέσα στα πλαίσια της Ελληνικής Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης.

Εισηγητές:
Κωστούλη Μ., Πίγκα Κ., Κανδύλης Δ.

Ανακοίνωση:
2ο Επιστημονικό Συνέδριο Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδας και Κύπρου με θέμα "ΠΛΗΘΥΣΜΙΑΚΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΣΕ ΚΡΙΣΗ" Χανιά, 23 - 27 Μαΐου, 1997

Περίληψη:
O Κοινωνικός Λειτουργός, αλληλένδετος κρίκος της θεραπευτικής ομάδας της ψυχοκοινωνικής επανένταξης χρονίων σχιζοφρενών διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία αυτή. Στην παρούσα ανακοίνωση εξετάζουμε το ρόλο του όπως αυτός διαμορφώνεται τα τελευταία χρόνια στον ελληνικό χώρο, καθώς σημειώνεται μια ουσιαστική αλλαγή στη φροντίδα των χρονίων σχιζοφρενών. Εκθέτουμε τις απόψεις μας για την αποστολή του/της Κοινωνικού/ής Λειτουργού, στις σύγχρονες ψυχιατρικές δομές, όπου επιτελείται η διαδικασία της ψυχοκοινωνικής επανένταξης. Ειδικότερα, προσδιορίζουμε το ρόλο σε προγράμματα επανένταξης, που υλοποιούνται σ' ένα μεταβατικό ξενώνα αποϊδρυματοποίησης χρονίων ψυχωτικών.

Εισηγητές:
Κανδύλης Δ., Γκέκα Δ., Φλωρά Α.

Ανακοίνωση:
13ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Χαλκιδική, 25 - 28 Μαΐου, 1994

Δημοσίευση:
υπό τον τίτλο "Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΔΕΛΦΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗΣ ΤΩΝ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΩΝ", με τροποποιήσεις στο περιεχόμενο και συγγραφείς τους Κανδύλη Δ., Καμάρα Ν., Ιωακείμ Λ. δημοσιεύτηκε στα Αρχεία Ε.Ψ.Ψ.Ε.Π., τεύχος 10, σελ. 50 - 51, 1996

Περίληψη:
Τα τελευταία χρόνια στον ελληνικό χώρο σημειώνεται μια ουσιαστική αλλαγή στην νοσηλευτική φροντίδα των σχιζοφρενών. Παράλληλα με τη φαρμακοθεραπεία και την ψυχοθεραπεία αναδεικνύεται η αξία της σύντονης νοσηλευτικής φροντίδας για την κοινωνική επανένταξη των σχιζοφρενών. Ο σύγχρονος ρόλος της ψυχιατρικής αδελφής, πέρα από την προσφορά της παραδοσιακής νοσηλευτικής φροντίδας, επιβάλλει και την ενεργό συμμετοχή της στην κοινωνική επανένταξη των σχιζοφρενών σ' όλη τους την πορεία από την κρίση προς την κοινωνία. Σκοπός της ανακοίνωσής μας είναι να εκθέσουμε τις απόψεις μας για το ρόλο και την αποστολή της ψυχιατρικής αδελφής, ρόλος πολύπλευρος και πολυδύναμος, στις σύγχρονες ψυχιατρικές δομές, όπου επιτελείται η διαδικασία της ψυχοκοινωνικής επανένταξης. Ειδικότερα, προσδιορίζουμε τη θέση της ψυχιατρικής αδελφής σε προγράμματα επανένταξης, που υλοποιούνται σε μια Ψυχιατρική Κλινική Γενικού Νοσοκομείου, σ' ένα Νοσοκομείο Ημέρας και σ' ένα Μεταβατικό Ξενώνα.

Εισηγητές:
Ιωακείμ Λ., Καμάρα Ν., Σκόνδρας Β., Κωστούλη Μ., Κανδύλης Δ.

Ανακοίνωση με τη μορφή πόστερ:
14ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Ηράκλειο, 30 Μαρτίου - 3 Απριλίου, 1996

Περίληψη:
Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, Νο16, σελ. 16

Περίληψη:
Την τελευταία δεκαετία, με το κίνημα της αποϊδρυματοποίησης και ψυχοκοινωνικής επανένταξης χρονίων ψυχωτικών έχει διαπιστωθεί η αναγκαιότητα της σύμπραξης Ψ και μη Ψ προσωπικού για την επίτευξη αυτών των στόχων. Στην ανακοίνωσή μας, σε μια προσπάθεια ανάδειξης της ιδιαιτερότητας του ρόλου του εκπαιδευτή, αναφερόμαστε στη λειτουργική θέση που θα πρέπει να κατέχει στους διάφορους θεσμούς επανένταξης καθώς και στα απαραίτητα χαρακτηριστικά του "ταλέντου" του. Πέραν αυτών, με βάση τις προσωπικές μας εμπειρίες, καταθέτουμε τις απόψεις μας για το κατά πόσο ο ρόλος του εκπαιδευτή απαιτεί συγκεκριμένη εκπαίδευση και ποιας μορφής.

Εισηγητές:
Κανδύλης Δ., Φωκάς Κ., Γκιόκα Ε., Τούσινα Α., Καπρίνης Γ.

Ανακοίνωση με τη μορφή πόστερ:
στο 16ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Πάφος, Κύπρος, 5 - 9 Μαΐου, 2000

Περίληψη:
Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, Νο ΑΑ043, σελ. 57

Περίληψη:
Ο κοινωνικός αποκλεισμός των χρονίων σχιζοφρενών είναι διπλός με την έννοια ότι πρόκειται τόσο για αποκλεισμό από το ευρύτερο "κοινωνικό γίγνεσθαι" όσο και από την αγορά εργασίας. Για τα άτομα αυτά η επαγγελματική τους αποκατάσταση προαπαιτεί την κοινωνική τους επανένταξη, μέσα από περίπλοκες και πολύπλοκες διαδικασίες ενώ συγχρόνως η άρση της κοινωνικής τους περιθωριοποιήσεως και του "δευτερογενούς ιδρυματισμού τους" διευκολύνεται σημαντικά με την κοινωνική τους επανένταξη και την προώθησή τους σε σταθερά θέση στην ελεύθερη αγορά εργασίας. Στην ανακοίνωσή μας αναφερόμαστε στις εμπειρίες μας για την επαγγελματική αποκατάσταση χρονίων ψυχωτικών, όπως προέκυψαν από την υλοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων, επισημαίνουμε τις αδυναμίες και δυσκολίες εφαρμογής τους στην ελληνική πραγματικότητα και τέλος προτείνουμε ρυθμίσεις, αναφορικά με το ισχύον νομικό πλαίσιο της Ελλάδας για την βελτιστοποίηση των στόχων αυτών των προγραμμάτων.

Εισηγητής:
Κανδύλης Δ.

Εισήγηση:
στρογγυλό τραπέζι στο 1ο Διαβαλκανικό Σεμινάριο με θέμα "ΟΙ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΙΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΕΣ ΧΩΡΕΣ", που οργανώθηκε από την Α΄ Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του Α.Π.Θ., την Ε.Ψ.Υ.Κ.Α. και την Θ.Ε.Ψ.Υ.Π.Α., Θεσσαλονίκη, 3 - 6 Ιουνίου, 1988

Δημοσίευση:
στα Πρακτικά του Σεμιναρίου, σελ.64 - 84 Θεσσαλονίκη, 3 - 6 Ιουνίου, 1988

Περίληψη:
Στην ανακοίνωσή μας αυτή εκθέτουμε, κατ' αρχάς, ιστορικά και θεσμικά στοιχεία αφορώντα την πολιτική της ψυχοκοινωνικής επανένταξης και της επαγγελματικής αποκατάστασης ψυχικά ασθενών που ίσχυαν μέχρι το 1990 στην Ελλάδα. Εν συνεχεία γίνεται αναφορά στη σχεδιασθείσα και δρομολογηθείσα από το 1990 ψυχιατρική μεταρρύθμιση, στα πλαίσια του Καν. 815/84, για τη δεκαετία 1990 - 2000, με έμφαση στο πεδίο της ψυχοκοινωνικής επανένταξης και αποκατάστασης. Ακολούθως περιγράφονται τα προβλήματα που διαπιστώσαμε στις δημιουργηθείσες δομές, ανά την Ελλάδα, αναφορικά με τους ασθενείς, το ισχύον νομικό πλαίσιο και την είσοδό τους στην αγορά εργασίας. Τέλος επισημαίνουμε τις, κατά την άποψή μας, αλλαγές που πρέπει να υπάρξουν στο ισχύον νομικό πλαίσιο για τη δημιουργία ενδιαμέσων δομών, μονάδων κατάρτισης, επαγγελματικών και συνεταιριστικών μονάδων, προς ευόδωση της αποκατάστασης των ψυχικά ασθενών.

Εισηγητές:
Καπρίνης Γ., Κανδύλης Δ., Νηματούδης Ι.

Ανακοίνωση με τη μορφή πόστερ:
στο 16ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Πάφος, Κύπρος, 5 - 9 Μαΐου, 2000

Περίληψη:
Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, Νο ΑΑ321,σελ. 236

Περίληψη:
Το 1990, με το πρόγραμμα Λέρος του Καν. 815/84 της Ε.Ε., δημιουργήθηκε ένας αριθμός ξενώνων με σκοπό την αποϊδρυματοποίηση, την κοινωνική επανένταξη ή και την επαγγελματική αποκατάσταση ιδρυματοποιημένων χρόνιων ψυχωτικών. Κατά τη 10ετία αυτή, κάθε ξενώνας διέγραψε τη δική του λειτουργική πορεία και διαμόρφωσε μια ίδια θεραπευτική φυσιογνωμία ανάλογα με το χώρο εγκατάστασής του, την ψυχοπαθολογία και την σωματική κατάσταση των ενοίκων, τις ανάγκες, τις δυνατότητες και τις επιθυμίες τους, την ύπαρξη ή μη άλλων ψυχιατρικών συμπληρωματικών δομών, τη στάση και τους θεραπευτικούς προσανατολισμούς και χειρισμούς του προσωπικού. Στην ανακοίνωσή μας περιγράφουμε τις εμπειρίες μας από τη λειτουργία τέτοιων ξενώνων, αναφερόμαστε στην πορεία που διέγραψαν οι ασθενείς προς την κατεύθυνση της αυτονόμησης και τέλος διατυπώνουμε προτάσεις θεσμικού χαρακτήρα για τις μορφές των ξενώνων και το λειτουργικό ρόλο τους εν σχέσει με άλλες ενδιάμεσες δομές του συστήματος ψυχιατρικής περίθαλψης και αποκατάστασης.

Εισηγητής:
Κανδύλης Δ.

Ανακοίνωση:
Επιστημονικό Συμπόσιο της Ιατρικής Εταιρείας Ροδόπης και της Α΄ Πανεπιστημιακής κλινικής Α.Π. Θεσ/νίκης με θέμα "ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ" Κομοτηνή, 15 Μαρτίου, 1997

Δημοσίευση:
Στην εφημερίδα Ημερήσιος Κήρυκας, Λάρισα, 4 Μαΐου 1997

Περίληψη:
H έννοια της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης ( ΨΚΑ ) διαδραματίζει στις μέρες μας πρωταρχικό ρόλο. Δεν πρόκειται για μια συνοδευτική ή συμπληρωματική δραστηριότητα στη θεραπευτική της ψυχικής αρρώστειας αλλά για μια εξαιρετικά ελπιδοφόρα αυτόνομη στρατηγική. Ο πρωταρχικός στόχος κάθε ψυχιατρικής αποκατάστασης είναι να παρέχει στον χρόνιο άρρωστο τα μέσα για μία αξιοπρεπή και ευπρεπή ύπαρξη, όποια και να είναι η φύση και η σοβαρότητα των διαταραχών του και να τον βοηθήσει να κατακτήσει τη μέγιστη αυτονομία που είναι συμβατή με τις εμφανείς ή λανθάνουσες ικανότητές του υπερβαίνοντας προκαταλήψεις και μύθους. Ο καθορισμός των επί μέρους ειδικών στόχων πρέπει να γίνεται σε συνάρτηση με τις ανάγκες και τις επιθυμίες που εκφράζει ο κάθε ασθενής, καθώς και τις απαιτήσεις της κοινωνικής ζωής. Δεν είναι ούτε τυποποίηση ούτε και προσαρμογή στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Δεν είναι ενιαία για όλους τους χρόνιους αρρώστους. Είναι προσωπική υπόθεση και πάντα θα αφορά μια μόνο πάσχουσα ύπαρξη. Η ψυχιατρική αποκατάσταση έχει όρια και κινδύνους και δεν μπορεί να περιορίζεται απλά σε μια τεχνική. Εμπλέκει επίσης την επιλεκτική υπευθυνότητα, την ανοχή και την αλληλεγγύη. Οι τελευταίες αυτές προϋποθέσεις δικαιολογούν τη μεγάλη σημασία που πρέπει να δοθεί στην πληροφόρηση του κοινού.