MOVING TOWARDS THE 3RD MILLENNIUM (THE PERSPECTIVES OF PSYCHIATRIC CARE IN GREECE )

Εισηγητές:
Kandylis D., Kaprinis G., Fokas K., Kaprinis St., Ioakeim L.

Ανακοίνωση:
στο World Congress of the World Federation for Mental Health, Lahti, Finland, 6 - 11 July, 1997 br>

Περίληψη:
στο Abstracts book p 129

Περίληψη:
Η εργασία περιγράφει σημαντικά βήματα που έχουν γίνει τα τελευταία 15 χρόνια προς την κατεύθυνση της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης στην Ελλάδα. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ο αριθμός των νοσηλευομένων χρονίων αρρώστων στα ψυχιατρικά νοσοκομεία έχει ελαττωθεί και συγχρόνως ένα δίκτυο υπηρεσιών εξωνοσοκομειακής φροντίδας έχει αναπτυχθεί. Η φροντίδα των ψυχιατρικών αρρώστων δεν επαφίεται μόνο στις ικανότητες των επαγγελματιών ψυχικής υγείας αλλά και στην κοινωνική πολιτική του κράτους που εξαρτάται και από τις οικονομικές του δυνατότητες. Η εργασία αξιολογεί τις μακρόχρονες και βραχύχρονες δυνατότητες της ψυχιατρικής φροντίδας στην Ελλάδα, σε συνάρτηση με την πρόοδο της συντελούμενης ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

OUT - HOSPITAL CARE AND REHABILITATION UNITS IN GREECE

Εισηγητές:
Kandylis D., Kaprinis G., Nimatoudis I., Kaprinis S.

Ανακοίνωση:
Xth World Congress of Psychiatry, Μαδρίτη, 23 - 28 Αυγούστου, 1996

Περίληψη:
Abstracts Xth World Congress of Psychiatry, Vol. II, σελ. 402

Περίληψη:
Με δεδομένο ότι η ψυχιατρική περίθαλψη στην Ελλάδα δεν ανταποκρινόταν στις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού της, κυρίως για λόγους οργανωτικούς και οικονομικούς, ξεκίνησε το 1990 μια νέα ρεαλιστική πολιτική για τη λύση του προβλήματος. Με την ευεργητική οικονομική ενίσχυση της Ε.Κ. άρχισε η αποϊδρυματοποίηση χρονίων ψυχωτικών από τα παραδοσιακά ψυχιατρεία - άσυλα και η παράλληλη ολοκλήρωση ενός δικτύου ενδιαμέσων δομών θεραπευτικού και αποκαταστασιακού χαρακτήρα. Οι ενέργειες αυτές, ουσιαστικά, σηματοδότησαν την έναρξη της Ελληνικής Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης. Υπήρξε ένας πανελλήνιος μακρόπνοος σχεδιασμός, κατ' αρχήν αποδεκτός από την Ε.Κ., για τη δημιουργία εξωνοσοκομειακών ψυχιατρικών μονάδων, που ανταποκρίνονταν τόσο στις υπάρχουσες και αναγνωρισμένες ανάγκες, όσο και σ' εκείνες του άμεσου μέλλοντος. Στην πορεία υλοποίησης των έργων υπήρξαν στρεβλώσεις και παρεκκλίσεις, απότοκες παρεμβάσεων ημεδαπών και αλλοδαπών κέντρων διαχείρισης του εγχειρήματος, που αλλοίωσαν τον αρχικό σχεδιασμό και επιβράδυναν τους ρυθμούς της αλλαγής. Στην παρούσα ανακοίνωσή μας προσεγγίζουμε κριτικά το όλο εγχείρημα της Ελληνικής Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στα αποτελέσματα των επιβληθέντων εξωελληνικών ρυθμίσεων.

PLANNING AND REALIZING GREEK PSYCHIATRIC REFORM 1984 - 1995

Εισηγητές:
Kaprinis G., Nimatoudis I., Kandylis D.

Ανακοίνωση:
11o Conference of the South - East European Society for Neurology and Psychiatry, 1996

Περίληψη:
Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, σελ. 67

Περίληψη:
Η Ελληνική Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση ουσιαστικά ξεκινά με την ψήφιση εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του Κανονισμού 815/84 για τη χρηματοδότηση της αναμόρφωσης του συστήματος ψυχιατρικής περίθαλψης της Ελλάδος. Περιγράφονται και αναλύονται οι αρχικές δυσκολίες εφαρμογής του Κανονισμού 815/84, που οδήγησαν το 1990 στην ανάγκη σχεδιασμού από την Επιτροπή Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας ενός συνολικού προγράμματος για την ανάπτυξη υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας.Βασικοί άξονες του προγράμματος, το οποίο έλαβε υπ' όψιν του τις ιδιομορφίες (γεωγραφικές, πληθυσμιακές, συγκοινωνιακές) κάθε περιφέρειας, την κατανομή του ψυχιατρικού δυναμικού και τη δυνατότητα διασύνδεσης των διαφόρων υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ήταν: 1. προτεραιότητα στην ανάπτυξη Ψυχιατρικών Τομέων στα Γενικά Νοσοκομεία για τη νοσηλεία των νέων οξέων περιστατικών, καθώς και Κέντρων Ψυχικής Υγείας, 2. βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των ασθενών στα Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, 3. αποασυλοποίηση και κοινωνική επανένταξη των χρονίων ασθενών, 4. επιμόρφωση των επαγγελματιών ψυχικής υγείας στη λειτουργία των νέων δομών. Ο σχεδιασμός αυτού του προγράμματος υπερέβαινε τις δυνατότητες χρηματοδότησης του Κανονισμού 815/84 αλλά στόχευε στην ανάπτυξη πλήρων υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας σε κάθε Υγειονομική Περιφέρεια. Ηεφαρμογή αυτού του σχεδιασμού συνεχίζεται μέχρι σήμερα.

THE EMPLOYMENT OF YOUNG PEOPLE WITH SPECIAL NEEDS

Εισηγητής:
Κανδύλης Δ. (επιμέλεια έκδοσης)

Περίληψη:
Εγχειρίδιο στο οποίο αναφέρονται τα συμπεράσματα των συμμετεχόντων φορέων από την υλοποίηση του προγράμματος "Challenge" στα πλαίσια της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας "Εmployment" άξονας Youthstart της Ε.Ε., Λάρισα, Σεπτέμβριος, 2000

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΙΔΙΚΟΥ ΨΥΧΟΓΗΡΙΑΤΡΙΚΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ

Εισηγητές:
Μαυρίδης Θ., Κώνστα Α., Καπρίνης Στ., Μένου Ψ., Κανδύλης Δ., Ιακωβίδης Α.

Ανακοίνωση:
18ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Κως, 14 - 18 Μαΐου, 2004

Δημοσίευση:
ως εκτεταμένη περίληψη στο Ψυχιατρική 15 (παράρτημα 1), 235, 2004

Περίληψη:
Η ανάπτυξη ειδικών ψυχογηριατρικών ιατρείων για την αντιμετώπιση των ψυχικών παθήσεων των ασθενών της τρίτης ηλικίας υπαγορεύτηκε από την ανάγκη για εξειδικευμένη διάγνωση και θεραπεία. Στα πλαίσια αυτά, ιδρύθηκε το ειδικό εξωτερικό ψυχογηριατρικό ιατρείο στο νοσοκομείο μας με τη συμμετοχή ειδικών ψυχιάτρων, ψυχολόγων και κοινωνικού λειτουργού. Σκοπός της μελέτης είναι η ανασκόπηση και παρουσίαση των στοιχείων από τα τρία χρόνια λειτουργίας του ιατρείου. Κατά τα έτη 2001-2003 προσήλθαν 244 ασθενείς, ηλικίας 65-93 ετών, 152 γυναίκες και 92 άνδρες, οι οποίοι πραγματοποίησαν συνολικά 976 επισκέψεις (4,0 επισκέψεις ανά ασθενή). Το ιστορικό, τα κλινικά ευρήματα, η διάγνωση, η αξιολόγηση της βαρύτητας των παθήσεων, η εξειδικευμένη θεραπεία και η πορεία νόσου καταγράφονταν σε ειδικά διαμορφωμένο έντυπο. Η κύρια διάγνωση στους παραπάνω ασθενείς ήταν η κατάθλιψη (145 ασθ., 59,5%). Οι ασθενείς αντιμετωπίστηκαν κυρίως με φάρμακα (229 ασθ., 93,8%), αλλά και με υποστηρικτική ψυχοθεραπεία, ενώ ίαση ή σημαντική βελτίωση παρουσίασαν 136 ασθενείς (55,7%). Σύμφωνα με τα στοιχεία μας, η προσέλευση σημαντικού αριθμού ασθενών, ο μικρός χρόνος αναμονής για εξέταση, η ικανοποιητική έκβαση και η συμβολή στην εκπαίδευση στο αντικείμενο της ψυχογηριατρικής πιστεύουμε ότι συμβάλλουν σημαντικά στην παροχή εξειδικευμένων ψυχιατρικών υπηρεσιών υγείας.

ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ

Εισηγητής:
Κανδύλης Δ.

Εισήγηση:
Ημερίδα που διοργάνωσε η Γ΄ Ψυχιατρική Κλινική του Α.Π.Θ., με θέμα "ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ" Θεσσαλονίκη, 27 Φεβρουαρίου, 2004

Περίληψη:
Οι αντιλήψεις του Kraepelin για την εξέλιξη και την τελική απόληξη της σχιζοφρένιας επηρέασαν σημαντικά την ψυχιατρική σκέψη και παρέμειναν ισχυρές για πολλές δεκαετίες. Η αληθής σχιζοφρενική υπόσταση έφθασε να αμφισβητείται, σε πολλές ευνοϊκά εξελιχθείσες περιπτώσεις, καθώς, εν τω μεταξύ, και ο Ε. Bleuler είχε δεχθεί ότι για την πλειονότητα των περιπτώσεων η άποψη του Kraepelin ήταν ορθή. Για αρκετούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας ο όρος εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να σημαίνει μια δυσοίωνη πρόγνωση και να οδηγεί σε θεραπευτικό μηδενισμό. Η ιστορική αυτή αντίληψη δεν επιβεβαιώνεται, όμως, από την πραγματικότητα. Τα τελευταία 50 χρόνια, η νεότερη θεραπευτική μας υποχρέωσε να αναθεωρήσουμε, σε σημαντικό βαθμό, τις απόψεις τόσο για την εξέλιξη όσο και για την πρόγνωση της σχιζοφρένειας. Η αντίληψη για το "αθεράπευτο των φρενοβλαβών" κατέπεσε. Η σχιζοφρένεια λοιπόν δεν συναρτάται με το ανίατο. Η χρήση νέων θεραπειών (φαρμακευτικών, ψυχοθεραπευτικών, ψυχοεκπαιδευτικών), καθώς και μακροχρόνιες παρατηρήσεις και οι εξ αυτών διαπιστώσεις για την εξέλιξη της νόσου επέτρεψαν την αναθέρμανση των αρχών της ουμανιστικής ψυχιατρικής και κινητοποίησαν το ενδιαφέρον για την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των σχιζοφρενών. Σήμερα, οι παρεμβάσεις, που διαδραματίζονται στα πλαίσια της Ψ.Κ.Α. του σχιζοφρενούς, κατέχουν πλέον ένα αναγνωρισμένο θεραπευτικό ρόλο στα συστήματα ιατροκοινωνικής φροντίδας του. Η μακροχρόνια φροντίδα του σχιζοφρενούς πρέπει να ικανοποιεί ένα σύνολο απαιτήσεων και να εγγράφεται σ' ένα διεπιστημονικό θεραπευτικό πλαίσιο αρχών, κανόνων και δράσεων, που θα υπηρετεί τις συνήθεις αλλά και συνεχώς μεταβαλλόμενες, πολύπλοκες ανάγκες του σχιζοφρενούς. Συνάμα, αυτό το πλαίσιο οφείλει να προωθεί τη συμμετοχή του σχιζοφρενούς στο κοινωνικό γίγνεσθαι σ' όλο το ταξίδι του στη σχιζοφρένεια, αφού μάλιστα δεν είναι πρέπον να συντηρούμε ένα σύστημα φροντίδας που αγνοεί και δεν νοιάζεται για την επάνοδο "με τη μέγιστη δυνατή αυτονομία" της άρρωστης ύπαρξης μέσα στην κοινωνία, όπου δικαιωματικά ανήκει.

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΩΝ ΟΥΣΙΩΝ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΑΠΘ

Εισηγητές:
Διακογιάννης Ι., Ιακωβίδης Α., Κανδύλης Δ., Ανδρέου Δ., Δήμου Μ., Νικολάου Θ., Λιούρα Θ., Καπρίνης Γ.

Ανακοίνωση με τη μορφή πόστερ:
στο 16ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ψυχιατρικής, Πάφος, Κύπρος, 5 - 9 Μαΐου, 2000 Τόμος Περιλήψεων Συνεδρίου, Νο ΑΑ070, σελ. 70

Περίληψη:
Σκοπός της εργασίας αυτής είναι η ανίχνευση των χρηστών διαφόρων εξαρτησιογόνων ουσιών σε τυχαίο δεΙγμα φοιτητών Ιατρικής του ΑΠΘ. Υλικό της έρευνας απετέλεσε δείγμα 469 φοιτητών Ιατρικής ΑΠΘ (γυναίκες : 202, άνδρες: 267) όλων των ετών σπουδών. Οι φοιτητές ερωτήθηκαν αν έχουν χρησιμοποιήσει κάποια εξαρτησιογόνο ουσία από τις παρακάτω και τους ζητήθηκε να προσδιορίσουν την ηλικία έναρξης της χρήσης.

Οι κατηγορίες των ουσιών ήταν 1) ηρεμιστικά, 2) κανναβινοειδή, 3) αμφεταμίνες 4) κοκαΐνη 5) ecstasy, 6) ηρωίνη, 7) σιρόπια και 8) άλλο.

Από τους 429 φοιτητές που απάντησαν το 2,98% του συνόλου (2,24% των ανδρών και 3,98% των γυναικών) έχει χρησιμοποιήσει ηρεμιστικά χάπια, 17,48% του συνόλου (21,34% των ανδρών και 12,43% των γυναικών) κανναβινοειδή, το 1,06% του συνόλου (1,49% των ανδρών και 0,5% των γυναικών) αμφεταμίνες, το 1,70% του συνόλου, (2,26% των ανδρών και 0,5% των γυναικών) κοκαίνη, το 9,38% του συνόλου (6,74% των ανδρών και 12,93% των γυναικών) σιρόπια - θεωρούμε το αποτέλεσμα αυτό συζητήσιμο, γιατί ίσως δεν έγινε κατανοητό ότι αναφερόμαστε σε χρήση σιροπιών χωρίς ένδειξη για αντιμετώπιση βήχα - και 3,19% του συνόλου (4,49% των ανδρών και 1,5% των γυναικών) κάποια άλλη εξαρτησιογόνο ουσία. Τέλος δεν βρέθηκε κανείς να έχει χρησιμοποιήσει ηρωίνη ή άλλο απιοειδές. Συζητούνται τα επιμέρους ποσοστά ανάλογα με την ηλικία έναρξης χρήσης της κάθε ουσίας.

Εισηγητές:
Μαυρίδης Θ., Κώνστα Α., Μένου Φ., Κατσώχη Ε., Κανδύλης Δ., Ιακωβίδης Α., Καπρίνης Γ.

Ανακοίνωση με τη μορφή πόστερ:
στο 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο Γεροντολογίας - Γηριατρικής, Αθήνα, 24 - 26lανουαρίου, 2002.

Περίληψη:
Η ανάγκη αντιμετώπισης ψυχιατρικών, ψυχολογικών και ψυχοκοινωνικών πρoβλημάτων των ατόμων της τρίτης ηλικίας οδήγησε στην ίδρυση εξωτερικού ψυχογηριατρικού ιατρείου στο νοσοκομείο μας. Σκοπός της παρούσας αναδρομικής μελέτης είναι η ανασκόπηση του πρώτου χρόνου λειτουργίας του. Κατά το χρονικό διάστημα αυτό εξετάστηκαν συνολικά 68 εξωτερικοί ασθενείς (άνδρες 31, γυναίκες 37) ηλικίας από 60 έως 92 ετών. Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε κλινική ψυχιατρική εξέταση από ψυχίατρο, σε διαγνωστικές ψυχομετρικές δοκιμασίες από ψυχολόγο ενώ παράλληλα έγινε καταγραφή του κοινωνικού ιστορικού από κοινωνικό λειτουργό. Οι ασθενείς αντιμετωπίστηκαν με κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και υποστηρικτική ψυχοθεραπεία, όπου αυτό κρίθηκε απαραίτητο. Τα προαναφερθέντα στοιχεία καταγράφηκαν σε ειδικό πρωτόκολλο ειδικά σχεδιασμένο για τις ανάγκες των ψυχογηριατρικών ασθενών. Συνολικά, σε χρονικό διάστημα 12 μηνών πραγματοποιήθηκαν 218 επισκέψεις. Δεκαεννέα ασθενείς (27,9%) εξετάστηκαν 1-2 φορές, 21 ασθενείς (30,8%) 3-4 φορές, 13 ασθενείς (19,1%) 5-6 φορές και 15 ασθενείς (22%) 7 ή περισσότερες. Από την κλινική εξέταση και τις ψυχομετρικές δοκιμασίες τέθηκαν οι εξής διαγνώσεις: κατάθλιψη 27 {39Jνι}. αγχώδης διαταραχή 4 (5,8%), οργανική ψυχική διαταραχή 29 (42,6%), παραληρητική ψυχοτική διαταραχή 6 (8,8%), χωρίς ψυχοπαθολογία 2 (2,9%). Η έκβαση των ασθενών που καταγράφηκε ήταν: ίαση 6 ασθενείς (8,8%), βελτίωση 36 (52,9%), επιδείνωση 3 (4,4%), αμετάβλητη 19 (27,9%) ενώ άγνωστη έκβαση παρουσίασαν 4 (5,8%) ασθενείς. Συμπερασματικά ο πρώτος χρόνος λειτουργίας του εξωτερικού ψυχογηριατρικού ιατρείου έδειξε, ότι η ικανοποιητική προσέλευση των ασθενών και η εξειδικευμένη αντιμετώπιση των ψυχιατρικών προβλημάτων της τρίτης ηλικίας βελτιώνει σημαντικά στην ποιότητα ζωής των ασθενών αυτών.