Κατάθλιψη Ηλικιωμένων

Η κατάθλιψη είναι μία από τα περισσότερο συχνά και σοβαρά σύνδρομα στη γηριατρική ψυχιατρική. Σχεδόν 20% των ατόμων πάνω από την ηλικία των 65 εμφανίζουν καταθλιπτικά συμπτώματα.

Η νόσος στην τρίτη ηλικία προσβάλλει εξίσου άντρες και γυναίκες.
Αιτίες κατάθλιψης
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι ηλικιωμένοι είναι προδιατεθειμένοι στην κατάθλιψη λόγω:
•    σχετιζόμενων με την ηλικία, δομικών και βιοχημικών αλλαγών
•    παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο όπως το πένθος ή άλλες απώλειες.
•     ιατρικής φύσης προβλημάτων και περιορισμού σε ιδρύματα.
Συμπτώματα-Αναγνώριση
Το  ηλικιωμένο άτομο που πάσχει από κατάθλιψη παύει να ενδιαφέρεται για οτιδήποτε ευχάριστο,αισθάνεται απόγνωση , τρώει λίγο ή πολύ, έχει διαταραχές ύπνου, έχει συναισθήματα ενοχής, άγχος, υποτιμά τον εαυτό του ή έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, σκέπτεται αλλά και μιλάει σιγά και αργά και ακόμη δίνει την εντύπωση του αποσυρμένου από τη ζωή ανθρώπου.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι οι ηλικιωμένοι ασθενείς έχουν διαφορετική εμφάνιση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, συγκρινόμενοι με τους νεώτερους, παρουσιάζοντας ειδικά περισσότερα σωματικά συμπτώματα, όπως πόνους και υποχονδριακές ιδέες.  Η κατάθλιψη φαίνεται να γίνεται αντιληπτή  περισσότερο ως μια σωματική εμπειρία με αίσθημα κακουχίας.
Με την κατάθλιψη των ηλικιωμένων είναι συνυφασμένη μια πολύ σοβαρή απειλή, η αυτοκτονία , η οποία πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψιν.
Πότε ζητάμε βοήθεια
Όταν ένα ηλικιωμένο άτομο δεν αισθάνεται πια πως συμμετέχει και φαίνεται πως έχασε την ικανότητα να απολαμβάνει τις «μικροχαρές» της ζωής, για περισσότερο από δύο εβδομάδες, τότε πρέπει να ζητήσει  κανείς ιατρική βοήθεια.
Που πρέπει να απευθυνθούμε
Η κατάθλιψη δεν μπορεί  να αναγνωριστεί από τα ηλικιωμένα άτομα.Η οικογένεια και οι φίλοι είναι τα πρόσωπα που θα παρακινήσουν τον ασθενή να εξεταστεί από τον ψυχίατρο ή άλλο σύμβουλο ψυχικής υγείας.
Θεραπεία
Για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης εφαρμόζονται ψυχοθεραπείες γνωστικού-συμπεριφορικού τύπου και  χορηγείται κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.. Παράλληλα με την φαρμακευτική αγωγή ,η ψυχοθεραπεία αποσκοπεί να αλλάξει τις παράλογες και αρνητικές σκέψεις που προκαλούνται από τα αρνητικά συμβάντα της ζωής και να αναπτύξει πιο αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης.
Χρήσιμες συμβουλές για τον ασθενή
•    Μιλήστε για το πρόβλημά σας! Παραδεχτείτε πως η κατάθλιψη δεν είναι ένα φυσικό επακόλουθο του γήρατος. Μην υποτιμάτε τα συμπτώματα.
•    Ζητήστε βοήθεια.
•    Αρχίστε γρήγορα  τη θεραπεία.
•     Ακολουθείστε υγιεινή διατροφή .
•    Προσπαθήστε να βελτιώσετε τον ύπνο σας.
•    Κάντε πράγµατα που σας κάνουν να νιώθετε όµορφα και σπουδαίοι! π.χ. ανάγνωση  βιβλίου , άσκηση, παρακολούθηση ταινίας , άκουσμα μουσικής ,πλέξιμο, βόλτες  µε  φίλους κ.α..
Χρήσιμες συμβουλές για τα πρόσωπα που φροντίζουν το ηλικιωμένο άτομο.
•    Ενίσχυση  της έκφρασης του ατόμου.
•    Κινητοποίηση του ατόμου για συμμετοχή του σε ευχάριστες δραστηριότητες.
•    Σωστή ενημέρωση της οικογένειας για  τον εντοπισμό τυχόν καταθλιπτικών συμπτωμάτων.
•    Παροχή ψυχολογικής στήριξης στα άτομα που φροντίζουν το ηλικιωμένο άτομο.

Η καλή προσαρμογή του ατόμου στη φάση του γήρατος, αποτελεί το σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση πολλών προβλημάτων στους ηλικιωμένους. Η θεραπεία δεν θα πρέπει να θεωρείται ταμπού ή πολυτέλεια γιατί μπορεί να αλλάξει την ποιότητα ζωής τόσο του ατόμου, όσο και του οικείου περιβάλλοντος.  Σημαντικό δεν είναι πόσο θα ζήσει κανείς, αλλά το πώς θα ζήσει τα γεράματά του!


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Κωσταρίδου- Ευκλείδη ,Α.(1999), Θέματα Γηροψυχολογίας και γεροντολογίας. Ελληνικά Γράμματα:Αθήνα.
Αγγελίδης, Γ.,& Ελευθεριάδου ,Μ.,& Αιβαζιάν ,Θ. (2002), Κατάθλιψη σε εφήβους , ενήλικες και ηλικιωμένους. Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κατερίνης.