ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΟΥΣ
Εισηγητής:
Κανδύλης Δ.
Εισήγηση:
Ημερίδα που διοργάνωσε η Γ΄ Ψυχιατρική Κλινική του Α.Π.Θ., με θέμα "ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΣΤΗΝ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ" Θεσσαλονίκη, 27 Φεβρουαρίου, 2004
Περίληψη:
Οι αντιλήψεις του Kraepelin για την εξέλιξη και την τελική απόληξη της σχιζοφρένιας επηρέασαν σημαντικά την ψυχιατρική σκέψη και παρέμειναν ισχυρές για πολλές δεκαετίες. Η αληθής σχιζοφρενική υπόσταση έφθασε να αμφισβητείται, σε πολλές ευνοϊκά εξελιχθείσες περιπτώσεις, καθώς, εν τω μεταξύ, και ο Ε. Bleuler είχε δεχθεί ότι για την πλειονότητα των περιπτώσεων η άποψη του Kraepelin ήταν ορθή. Για αρκετούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας ο όρος εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να σημαίνει μια δυσοίωνη πρόγνωση και να οδηγεί σε θεραπευτικό μηδενισμό. Η ιστορική αυτή αντίληψη δεν επιβεβαιώνεται, όμως, από την πραγματικότητα. Τα τελευταία 50 χρόνια, η νεότερη θεραπευτική μας υποχρέωσε να αναθεωρήσουμε, σε σημαντικό βαθμό, τις απόψεις τόσο για την εξέλιξη όσο και για την πρόγνωση της σχιζοφρένειας. Η αντίληψη για το "αθεράπευτο των φρενοβλαβών" κατέπεσε. Η σχιζοφρένεια λοιπόν δεν συναρτάται με το ανίατο. Η χρήση νέων θεραπειών (φαρμακευτικών, ψυχοθεραπευτικών, ψυχοεκπαιδευτικών), καθώς και μακροχρόνιες παρατηρήσεις και οι εξ αυτών διαπιστώσεις για την εξέλιξη της νόσου επέτρεψαν την αναθέρμανση των αρχών της ουμανιστικής ψυχιατρικής και κινητοποίησαν το ενδιαφέρον για την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των σχιζοφρενών. Σήμερα, οι παρεμβάσεις, που διαδραματίζονται στα πλαίσια της Ψ.Κ.Α. του σχιζοφρενούς, κατέχουν πλέον ένα αναγνωρισμένο θεραπευτικό ρόλο στα συστήματα ιατροκοινωνικής φροντίδας του. Η μακροχρόνια φροντίδα του σχιζοφρενούς πρέπει να ικανοποιεί ένα σύνολο απαιτήσεων και να εγγράφεται σ' ένα διεπιστημονικό θεραπευτικό πλαίσιο αρχών, κανόνων και δράσεων, που θα υπηρετεί τις συνήθεις αλλά και συνεχώς μεταβαλλόμενες, πολύπλοκες ανάγκες του σχιζοφρενούς. Συνάμα, αυτό το πλαίσιο οφείλει να προωθεί τη συμμετοχή του σχιζοφρενούς στο κοινωνικό γίγνεσθαι σ' όλο το ταξίδι του στη σχιζοφρένεια, αφού μάλιστα δεν είναι πρέπον να συντηρούμε ένα σύστημα φροντίδας που αγνοεί και δεν νοιάζεται για την επάνοδο "με τη μέγιστη δυνατή αυτονομία" της άρρωστης ύπαρξης μέσα στην κοινωνία, όπου δικαιωματικά ανήκει.